Sparen of Lenen?

door Judith van Teeffelen AMSTERDAM - Waarom zou u jarenlang sparen voor een auto als u hem ook op krediet kunt kopen? Dat antwoord is snel gegeven. U betaalt om en nabij de 2880 euro meer als u het geld voor de auto leent. Reden genoeg om uw impuls om tot een snelle aanschaf over te gaan te temperen.


Het geld dat we via consumptief krediet hebben geleend voor de aanschaf van consumptiegoederen bedraagt in 2010 (stand eind augustus) 17,6 miljard euro, bijna 3 miljard euro meer dan tien jaar terug, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Daarnaast zijn we de afgelopen tien jaar flink meer rood gaan staan. We staan nu voor 9,4 miljard euro rood tegen 5,1 miljard euro tien jaar geleden. Rood staan heeft aan populariteit gewonnen. Het is niet goedkoper, maar vaak wel gemakkelijker dan consumptief krediet opnemen, aldus het CBS.

Uit onderzoek van het Nibud (2009) blijkt dat meer dan een derde van de Nederlanders een lening heeft. Tweederde van de leners had achteraf gezien liever minder geleend en 58% ervaart de lening als een last, vooral als het om hoge bedragen gaat. De meeste mensen lenen voor een auto, een verbouwing of een studie

Eigenlijk is het heel simpel. U moet gewoon niet toegeven aan uw verlangen meteen een nieuwe auto op de oprit te hebben of een nieuwe televisie in de woonkamer. En dat is best moeilijk in deze wereld waar de buurman al een tijdje zo’n grote flatscreen heeft staan, terwijl u het nog doet met een televisie uit de oertijd.

Maar het scheelt u wel een hoop geld. Kijkt u maar naar de volgende voorbeelden, aangedragen door de financiële consumentensite FX.nl.

Nieuwe auto

Jan en Piet willen ieder een nieuwe auto kopen van 20.000 euro. Jan heeft al vijf jaar lang gespaard en heeft 20.000 euro op de bankrekening staan, terwijl Piet het bedrag leent. Ze kopen in 2010 beide een auto van 20.000 euro. Over vijf jaar willen ze allebei een nieuwe auto kopen. Auto’s worden ieder jaar duurder. De nieuwe auto kost 21.600 euro. Jan moet vijf jaar lang elke maand 332 euro opzij zetten om het bedrag van 21.600 euro te sparen (inclusief rente komt Jan dan op 21.600 euro). Piet is in de tussentijd bezig het betalen van rente en aflossing van zijn schuld. Hij betaalt iedere maand 380 euro. De maandlasten van Piet zijn de komende vijf jaar in totaal 2880 euro hoger dan die van Jan.

In 2015 kopen Piet en Jan de nieuwe auto. Die kost dan 21.600 euro. Jan haalt het bedrag van zijn spaarrekening. Piet sluit een nieuw krediet van 21.600 euro. Jan gaat opnieuw sparen om in 2020 een vergelijkbare auto te kopen. In 2020 is hij voor die auto 23.900 euro kwijt. Hij moet dan iedere maand 367 euro opzij zetten. Piet betaalt in de tussentijd rente en aflossing voor de lening. Dat kost hem iedere maand 413 euro. Piet is dus maandelijks 46 euro duurder uit. In 10 jaar bespaart Jan 5640 euro. Dat is een behoorlijk bedrag, waar u een nieuwe keuken van kunt kopen.

Badkamer

Nu een soortgelijk voorbeeld. Twee oudere echtparen willen in 2010 een nieuwe badkamer in hun huis. Echtpaar Jansen heeft hier al lang voor gespaard en heeft 30.000 euro op de bank staan. Het andere echtpaar, echtpaar Kwistig, verhoogt de hypotheek met 30.000 euro.

Echtpaar Jansen heeft de afgelopen 15 jaar elke maand 178 euro opzij gezet. Het lenende echtpaar betaalt maandelijks 196 euro aan rente en aflossing. Echtpaar Jansen is elke maand 18 euro goedkoper uit. Dat lijkt weinig, maar over 15 jaar scheelt dat 3240 euro.

In vergelijking met het voorbeeld van de auto’s is het verschil tussen de twee echtparen kleiner. Dat heeft te maken met de rente op lenen die lager is en de aftrekbaarheid van de hypotheekrente.

Nog een voorbeeld. Tamara en Isis willen allebei graag een nieuwe scooter. Tamara hoeft niet te lenen, ze heeft gespaard. Isis sluit een krediet af en moet de lening in twee jaar tijd afbetalen. De scooter kost 2500 euro. Isis betaalt elke maand 119 euro aan aflossing, terwijl Tamara de afgelopen 2 jaar elke maand euro 97 kwijt was. Isis is door het lenen 528 euro extra kwijt.

Nou zult u zeggen: ’’Ja, allemaal goed en wel, maar waar haal ik maandelijks even 350 euro vandaan om later een nieuwe auto te kopen.’’

Gouden bespaartip

Er is niet één gouden bespaartip, zegt bespaargoeroe Marieke Henselmans. ”Als ik tegen mensen zeg dat ze moeten stoppen met roken, krijg ik meestal de reactie dat dat toch echt geen optie is.”

De bespaarexpert adviseert mensen een lijst samen te stellen van zogeheten ’keuze-uitgaven’, dat zijn uitgaven voor onder andere boodschappen, huisdieren, alcohol en vakanties. "Zet die uitgaven op volgorde van belangrijkheid en kijk welke uitgaven onderaan staan. Daarop kunt u zonder pijn en moeite besparen.”

En denk niet dat die ene euro niet uitmaakt. ”Koop geen kant-en-klaar eten en gesneden groente. Het zijn boodschappen die dagelijks terugkomen en waar veel op valt te besparen.”

Het is ook veel goedkoper om elke dag een lunchpakket mee te nemen naar kantoor. ”En neem dan niet allerlei dure dingen, maar gewoon een boterham”, zegt Henselmans. Ze rekende uit dat als een ouder een kind dat van het 4de jaar tot en met het veertiende jaar naar school gaat een normaal lunchpakket meegeeft, dat 3500 euro scheelt. Reken de winst maar uit als u drie kinderen heeft.

Bakje snoep

Haar drie jongens kregen één keer in de week een bakje snoep en voor de rest na schooltijd thee met een koekje. ”Goedkoop en ze hebben alledrie geen enkel gaatje”, zegt Henselmans. ”En wat te denken van frisdrank.”

Volgens Henselmans kan elk gezin zonder al te veel moeite 10% op de kosten te besparen, zo staat in haar ’Eigenwijs met geldzaken kalender 2011’.

De bespaarexpert adviseert mensen ook zo min mogelijk te lenen en zeker niet voor zaken die in ”rook opgaan”, zoals vakanties. Zorg ook voor een buffer. ”Je voelt je er zoveel lekkerder bij als er een spaarbedrag op de rekening staat. Als je een tegenvaller hebt, los je het makkelijk op.”

Dat wordt wel eens vergeten. Tegenwoordig kopen jonge stellen een huis en halen meteen de oude keuken eruit. ”Als ik woonprogramma’s zie, wordt meteen alles in het nieuwe huis gedaan. Dat gebeurt nu standaard. Zo zijn de jongeren van nu opgevoed. Toen ik jong was en voor het eerst een huis had, zette ik na de verhuizing mijn spulletjes blij en tevreden in de keukenkastjes.”

Eén cent

Wat vroeger vanzelfsprekend was, namelijk nooit één cent uitgeven voordat je hem hebt verdiend, is dat nu niet meer, aldus ook de Groningse psycholoog Jeffrey Wijnberg. ”Daar werd de afgelopen dertig jaar hartelijk om gelachen. Er heerste jarenlang een sfeer dat je dom was als je niet zou lenen. Dat was ook de oorzaak van de kredietcrisis.”

Wijnberg vertelt over een persoonlijke ervaring. Hij sprak een man die in de tuin van een grote villa stond te werken. Voorheen woonde de man in een huis zoals dat van Wijnberg zelf. ”Ik vroeg hem of hij het verschil groot vond. De man antwoordde: Ach, je kunt maar op één stoel tegelijk zitten.”

Lenen kan, vindt de psycholoog, maar dan alleen voor een huis. Mensen die lenen voor een televisie of auto zijn volgens hem mensen die moeilijk een tegenslag kunnen incasseren. ”Zij willen meteen in hun behoefte aan consumptiegoederen worden bevredigd. Spaarders daarentegen kunnen die behoefte wel uitstellen. Zij kunnen ook beter omgaan met frustraties. Het zijn vaak intelligentere, socialere mensen.”

Dat is aangetoond in een experiment met een groep kinderen. Alle kinderen kregen een doosje smarties en de begeleider zei ze dat als hij dadelijk zou terugkomen en het doosje smarties niet was opgegeten, het kind zou worden beloond. De kinderen werden geobserveerd en sommigen worstelden met hun doosje, anderen aten de snoep meteen op en weer anderen legde het doosje weg en gingen spelen.

Deze kinderen werden lange tijd gevolgd en het bleek dat de kinderen die gewoon gingen spelen en dus hun behoefte konden uitstellen later in het leven beter functioneerden dan de kinderen die hun snoep meteen opaten.

En als er tussen de kinderen die hun doosje smarties weglegden ook meisjes zaten, was het helemaal mooi.

”De boekhouding is bij vrouwen in betere handen dan bij mannen”, zegt Wijnberg, ”mannen zijn notoir gemakzuchtiger als het om geld gaat. Vrouwen kunnen beter op de lange termijn denken. Ze hebben meer

verantwoordelijkheidszin en kijken naar het belang van iedereen.”

Zo heeft Wijnberg het thuis ook geregeld. ”Toen we trouwden heb ik mijn vrouw gezegd dat ik alles in huis wilde doen, poetsen, eten koken, de tafel dekken. Als ik maar niet de administratie hoefde te regelen. Daar ging ze mee akkoord.”

Bron: telegraaf.nl